Her genç kız hayatında bir kez bile olsa evleneceği günün hayalini kurmuştur. Evlilik konusunda pek de aceleci davranmayan ben, bu özel ve büyük günü düşündüğümde geleneksel bir düğün hayaline hiç kapılmadım; tercihimi ailelerimizin ve ailem kadar yakın gördüğümüz dostlarımızın eşliğinde şık ama sade bir düğün ile yurt dışında evlenmekten yana kullandım. Eğer siz de gelenekselin biraz dışına çıkıp yurt dışında evlenmeyi düşünenlerdenseniz burada yazılanlar inanıyorum ki ilginizi çekecektir.
Yurt dışında evlenme, son yıllarda magazin dünyasında sıkça duymaya başladığımız bir furya. Hatta organizasyon şirketleri de bu furyaya kayıtsız kalamamış, yurt dışında evlenmek isteyen çiftleri bu konuda yalnız bırakmamıştır. Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki, yurt dışında evlilik organizasyonu faaliyeti ile uğraşan şirketlerinden destek almaya karar verirseniz, mutlaka bu şirketin sunacağı hizmetlerin yazılı hale getirilmesi tavsiye edilmektedir. Sözleşme hükümleri, organizasyonun kapsamını en iyi şekilde düzenlemeli, isteklerinizi tam anlamıyla karşılamalıdır. Organizasyon konusunda bu şirketler destek olsa da; yine de pek çok başvuru ve belge hazırlığının tarafınızca yapılması gerekeceği unutulmamalıdır.
Yurt Dışında Nasıl Evlenilir?
Gelin ve damat adayının her ikisinin de Türk vatandaşı olması kaydıyla ve o ülkenin yasaları izin veriyorsa orada bulunan dış temsilciliklerimiz huzurunda evlenmek mümkündür. Nikah işlemi için öncelikle mutlaka evlenmek istediğiniz ülkedeki dış temsilciliğimiz ile nikah için gün almak üzere görüşülmesi tavsiye edilir. Hemen belirtilmelidir ki, nikah işlemleri sadece belli günlerde yapılabiliyor olabilir ve/veya dış temsilciliğimizde nikahın kıyılacağı yer nüfus işlemlerinin yapıldığı sıradan bir odadan farklı olmayabilir. Hayal kırıklığına uğramamak için tüm bu detayları ilgili yetkililerden öğrendiğinize emin olmanız tavsiye edilir. Nikah işlemi için gereken belgeler, Türkiye’de gerçekleşen nikah işlemleri için istenen belgeler ile paraleldir. Nikah işlemi için gönderilecek belgelerin apostilli olmasına gerek yoktur. Nikah şahitlerinin Türk vatandaşı olması şarttır. En önemlisi, nikah şahitlerinin ve gelin ile damat adayının nikah günü nüfus cüzdanlarını mutlaka yanında bulundurması gerekmektedir. Yasal mevzuatta olabilecek değişiklikler nazara alınarak, nikah işlemi için gereken belgeler burada ayrıca tek tek sayılmamıştır. Öte yandan yukarıda belirtilen şartların mevcudiyeti daha büyük önem arz etmektedir. Dış temsilciliklerde yapılacak nikah işleminde, Türk vatandaşı kadının aksini talep etmediği müddetçe, nikah işlemi sonrasında eşinin soyadını alacağı nazara alınmalıdır. Dolayısıyla gelin adayının, buna ilişkin olarak kendi soyadını muhafaza etmek istediğini evlilik işlemleri sırasında nikah memuruna bildirmesi yahut nikah işlemi sonrası bir form doldurarak bu tercihini beyan etmesi gerekmektedir.
Gelin ya da damat adayından birinin veya ikisinin çifte vatandaşlığa (Türk vatandaşı olup da aynı zamanda başka bir ülkenin vatandaşı olma durumu) sahip olması yahut Türk vatandaşı olmaması halinde yabancı bir ülkede evlenmek isteyen çiftimiz için tek yol, o ülke makamları huzurunda evlenmektir. Nitekim, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nda yurt dışında yapılan evlendirmeler başlığı altında düzenlenen 24. maddesi kapsamında Türk Medenî Kanunu hükümlerine uygun olmak ve butlanla batıl olmayı gerektiren bir sebep bulunmaması şartına bağlı olarak yabancı makamlar önünde evlenmek mümkün kılınmıştır.
İşin romantizm tarafında, başka bir ülkenin evlendirme makamlarının çoğunlukla vatandaşlık işlerinin yapıldığı elçilik ve konsolosluklardan daha avantajlı olduğu söylenebilir. Sırf bu nedenle dahi gelin ve damat adaylarının ikisi de Türk vatandaşı olmasına rağmen yabancı makamlar önünde evlenmeyi tercih edebilir.
Gelin ya da Damat Çifte Vatandaşsa
Gelin ve damat adaylarından birinin çifte vatandaşlığının veya yabancı ülke vatandaşlığının söz konusu olması halinde, bu kişinin vatandaşlığını taşıdığı diğer ülke yasalarına göre evlenmeye engel bir durumunun olmadığının belgelenmesi şarttır. Bu belgelerin tespiti için mutlaka Türkiye’de bulunan diğer ülke dış temsilciliklerinden konuyla ilgili olarak bilgi alınması zaruridir. Son olarak tamamlanan belgeler, evlenmek istediğiniz ülkenin makamlarına usulüne uygun olarak gönderilerek nikah günü başvurusu yapılmaktadır. Burada önemle belirtmek gerekir ki, nikah organizasyonu için birlikte çalıştığınız firma ne kadar profesyonel ise, tüm bu aşamaları o kadar kolay yaşarsınız. Zira ancak konu ile ilgili tecrübesi olan firmalar, tüm bu yasal düzenlemeler, belgelerin hukuki geçerliliği için gereken işlemleri ve bu belgelerin ilgili makamlara ulaştırılması ile nikah gününün alınması hususunda size yardım edebilecek nitelikte olacaktır. Kendi yaşadığım deneyimi göz önüne alarak söyleyebilirim ki, belgelerin tamamlanması zaman aldığından, bu süre zarfında nikah günü hususunda yabancı ülke makamları esnek davranabilmekte ve belgeler henüz teslim edilmemesine rağmen istediğiniz nikah gününü verebilmektedir.
Yabancı ülkede bulunan dış temsilciliklerimiz huzurunda evlenmek ile o ülkenin yetkili makamları huzurunda evlenmek arasındaki en önemli fark, Türk makamları önünde yapılan evlenme işleminin derhal sonuç doğurması ve nüfus müdürlüklerine Türk makamlarınca kendiliğinden bildirim yapılmasıdır. Öte yandan, yabancı makamlar önünde evlenme işleminin doğrudan Türk hukuku bakımından geçerliliği yoktur. Yabancı makamlar önünde gerçekleşen nikah işleminin Türk hukuku bakımından bağlayıcı olması için iki yöntem bulunmaktadır. Birinci yol, evlenme işleminin ardından alınacak evlenme belgesi ile o yerde bulunan dış temsilciliğimize başvurarak tanıma işleminin gerçekleştirilmesidir. Tanıma işlemi, Türk vatandaşı olan eşin nikahtan itibaren en geç otuz gün içerisinde evlenmeyi yapan yabancı makamdan alınmış olan evlilik belgesini, o yerdeki dış temsilciliğe vermesi / ibraz etmesi veya dış temsilciliğe göndermesi suretiyle yapılmaktadır. Tanıma işlemi için önceden Türk makamları ile görüşülmesi, randevu alınması işlemlerin hızlı bir şekilde tamamlanmasını sağlayacaktır. Türk makamları önünde yapılacak işlemler için pasaportunuz ile birlikte mutlaka nüfus cüzdanlarınızın aslı ve fotokopilerinin bulundurulması, her iki eşin evlenme ehliyeti belgesinin (eşlerden biri aynı zamanda çifte vatandaş ise o ülke kanunları kapsamında evlenme ehliyeti olduğunu gösterir belge) hazır bulundurulması gerekmektedir. Yine yukarıda da belirtildiği üzere, tüm belgelerin önceden Türk makamlarca teyit edilmesi tavsiye edilmektedir. İkinci yol ise, nikah işlemi tamamlandıktan sonra Türkiye’de, yabancı makamlardan alınan evlenme belgesinin Türkçe’ye çevrilmesi ve usulüne göre onaylatıldıktan sonra Dışişleri Bakanlığınca tasdik edilen belge ile Türkiye’de bulunan ilgili il nüfus müdürlüğüne ibraz edilerek tanıma işleminin gerçekleştirilmesidir. Bu durumda, bu belgeye dayanılarak düzenlenecek evlenme bildirimi ile kütüğe tescil işlemi yapılmaktadır. Tanıma işlemi yapılmadığı müddetçe evlilik işleminin Türk kanunları kapsamında geçerli olmadığı göz önüne alınmalıdır. Kısaca yurt dışında evlenmiş olsalar bile tanıma işlemi yaptırmamış olan çiftler, Türk kanunları kapsamında hala bekar sayılacak ve Türk Medeni Kanunu’nun eşlere tanıdığı haklardan yararlanamayacaklardır.
Avukat Ece Kök Şen
Keçeciler&Partners Hukuk Bürosu