Ağız sindirim kanalının girişidir. Ağızdaki olumsuzluklar sindirim sisteminin olumsuz etkilenmesine, diş ve genel sağlığımızın bozulmasına sebep olabilir. Ağız ve dişlerin konuşma, çiğneme, estetik gibi birçok görevi vardır. Bu fonksiyonlardan herhangi birisinin kaybı birçok zorluğu beraberinde getirir.
Şule Demir
Diş Hekimi
Ağız ve diş sağlığı deyince en önemli iki hastalık diş çürüğü ve diş eti iltihaplarıdır. Diş çürüğü diş yüzeyinde biriken gıda artıklarının mikroorganizmalarla birlikte asit oluşturarak diş minesini aşındırması veya eritmesiyle başlayan bir süreçtir. ilerleyici bir hastalıktır. Çürük dişin derin dokularına kadar ilerlerse ‘pulpa’ dediğimiz diş özüne ulaşarak orada bir iltihap yapar ve ağrı başlar. Daha sonra çene kemiğinde rezorbsiyon dediğimiz erime ve apse oluşumuna sebep olabilir. Bu durum daha detaylı tedaviler gerektirir. Hatta bazen dişin kaybına sebep olabilir.
Diğer önemli ağız hastalığı ise diş eti iltihabıdır. Ağız hijyeninin yeterli olmaması sebebi ile diş etinde önce hafif olarak başlar. Bunun ilk belirtisi diş etinde fırçalayınca oluşan kanamadır. Sağlıklı diş eti fırçalama ile kanamaz. Fırçalama ile kanama oluyorsa o bölgede bir diş eti iltihabı vardır. Diş eti iltihabı daha ilerlerse diş eti çekilmeleri ve çene kemiğinde kayıplara sebep olur. Bu durum sağlam görünen dişlerin sallanmasına ve daha sonra da kaybedilmesine sebep olur.
Diş eti iltihabına sebep olan diğer etken diş taşı (tartar) oluşumudur. Dişler düzenli fırçalanmadığında diş ile diş eti arası bölgede biriken tartar dediğimiz oluşumlar, diş etini tahriş ederek diş eti iltihabı ve diş eti çekilmelerine sebep olabilir. Diş taşlarını bir diş hekimine giderek temizletmek gerekir.
Diş ve diş eti sağlığımız için yapmamız gereken düzenli olarak dişlerimizi fırçalamaktır. Günde iki defa, 2-3 dakika süre ile dişlerimizi fırçalamalıyız. Dairesel hareketlerle bütün dişlerimizi fırçalamalıyız. Çiğneyici yüzeyler ileri geri hareketlerle fırçalanır. İç yüzeyleri de temizlemeliyiz. Fırçamız orta sertlikte olmalı ve eskidiği zaman değiştirilmelidir. Diş ipi kullanımı ile de ara yüzleri ve fırçanın ulaşamadığı yerleri temizlemeliyiz. Kısaca fırçalama, diş ipi kullanımı ve ağız bakım suları ile ağız hijyenimizi korumalıyız. Senede iki defa diş hekimimizi ziyaret ederek çürük ve diş eti sağlığı bakımından erken teşhis edilmesini sağlamalıyız. Erken teşhis hem sağlık hem de sosyal ve ekonomik olarak bize katkı sağlar. Protez yapılmadan kendi dişlerimizi kullanmamıza yardımcı olur. Hiçbir protez kendi dişimizin yerini tutmaz.
Ramazan ayında ağız ve diş bakımımıza biraz daha özen göstererek gün içinde oluşabilecek ağız kokusu gibi negatif durumlardan kurtulabiliriz. İftar ve sahurda dişler güzel bir şekilde fırçalanmalı, diş ipi kullanılmalıdır. Ağız çalkalama suyu ve ağız antiseptiği ile gargara yapılabilir. Ağız ortamındaki gıda birikintilerini ve mikroorganizmaları uzaklaştırırsak gün içinde ağız kokusu olmayacaktır. Tabii ağız içinde koku yapabilecek bir çürük, diş eti iltihabı, kötü yapılmış protezler yok ise iyi bir fırçalama ile sorun yok edilebilir. Ayrıca dil yüzeyini de fırçalarsak gün içinde koku oluşmasına mani oluruz.
Ağız kokusu kötü ağız hijyeni dışında bazı hastalıklarla da oluşabilir. Sindirim ve solunum yolu hastalıkları (bademcik, sinüzit gibi), bazı metabolik hastalıklar da ağız kokusuna sebep olabilirler. Gereken tedavilerle bu kokular da yok edilebilir. Ayrıca Ramazanda oruçlu iken diş tedavisi yapılabilir, anestezi yapılmadan yapılan işlemler orucu bozmaz. Çalışma esnasında su yutulmazsa oruç da bozulmaz.