İnsan vücudunun %60’ı sudan oluşur. Vücutta suyun çok sayıda görevi var: Enerji oluşması, büyüme ve yıpranan dokuların onarımı için protein sentezlenmesi, harcanmayan enerjinin yağ olarak depolanması ve metabolizma sonucu oluşan zararlı atıkların suyla dışarı atılması gibi. Günde kadınlar 1.5 litre, erkekler 2 litre su tüketmelidir.
Prof. Dr. Banu Çaycı
Yaz aylarında sağlıklı kalabilmenin temel unsuru yeterince sıvı alabilmektir. İnsan vücudu, normal fonksiyonlarını gerçekleştirebilmek için suya ihtiyaç duyar. Vücudunuz, aldığınız sıvı miktarından daha fazlasını kaybederse, dehidrasyon ortaya çıkar. Eğer ciddi manada sıvı kaybı olursa, hasta olabilirsiniz ve hatta bu durum ölümle sonuçlanabilir.
Vücuttan su nasıl ve ne miktarda atılır?
Besin tüketimi ile vücutta oluşan zararlı maddeleri atmak, vücut ısı dengesini sağlamak için:
- Böbreklerden…………………………………. yaklaşık 1500 mL/gün
- Deriden ………………………………………… yaklaşık 500 mL/gün
- Barsaklardan ………………………………… yaklaşık 300 mL/gün
- Solunumla ……………………………………. yaklaşık 300 mL/gün
olmak üzere toplam 2.5 litre / gün su / sıvı kaybı olur.
Aşağıdaki durumlarda sıvı kaybı meydana gelir:
- Urinasyon (idrar yapma)
- Kusma veya ishal
- Terleme
- Solunum, özellikle hızlı hızlı nefes alıp verme
- Sıcak veya nemli havalarda aşırı yorulmak
- Ateş
Sıvıyla birlikte, bedeniniz aynı zamanda, normal vücut fonksiyonları için önemli olan elektrolitleri (mineral tuzlar) de kaybeder.
Sıvı kaybının belirtileri:
- Susuzluk
- Yüz kızarıklığı
- Kuru, sıcak ten
- Az miktarda, koyu, sarı idrar
- Ayağa kalkıldığında kötüleşen baş dönmesi
- Halsizlik
- Kollarda ve bacaklarda kramplar
- Gözyaşının çok az olması veya hiç olmaması
- Baş ağrısı
- Enerji azlığı
- Yoğun tükürük salgısıyla beraber, ağızda ve dilde kuruluk
- Tansiyon düşüklüğü
- Bayılma
Kalp ve damar hastalığı olan kişilerde, sıcak havanın etkisiyle, terleme ile birlikte vücudun aşırı sıvı kaybetmesi sonucunda kanın akışkanlığının azalmasının kalp krizine neden olabilir. Vücuttaki sıvı kaybına bağlı böbrek üstü bezinden salgılanan hormonlar, suyu tutmak için harekete geçerler. Bu hormonlar damarlarda büzüşmeye ve tansiyonun yükselmesine yol açar.
Yeterli sıvı alımı için ortalama sedanter bir erkek günde en az 2900 mililitre (ml) sıvı tüketmelidir. Bu rakam ortalama sedanter bir kadın için en az 2200 ml dir. Katı gıdaların sıvı alımına katkısı yaklaşık 1000 ml sudur. Toplumda yanlış bir algılama ve bilgilenme sonucu olarak çay, kahve, kolalı içecekler, vb su yerine tüketilmektedirler. Ancak bu içeceklerin diüretik özelliği olduğundan vücuttaki suyun atılmasına yol açmaktadırlar. Bu nedenle bu gibi içecekler asla su yerine tüketilmemelidirler.